Wydrukuj tę stronę
sobota, 30 maj 2020 11:40

Międzynarodowy Dzień Tłumacza - zarys historyczny i znaczenie

Tłumacz Tłumacz

Międzynarodowy Dzień Tłumacza obchodzony jest corocznie 30. września. Datę święta ustanowiono na dzień wspomnienia św. Hieronima - patrona tłumaczy i twórcy Wulgaty (przekładu Pisma Świętego z IV/V wieku p.n.e). Dzień ten wykorzystywany jest na organizację wydarzeń, konferencji i dyskusji na temat ważności roli we współczesnym, zglobalizowanym świecie, która opierać ma się na celu łączenia narodów.

Międzynarodowy Dzień Tłumacza - ogólny zarys Corocznie, 30. września, obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Tłumacza. Święto to podkreśla ważność pracy osób wykonujących ten zawód, dzięki któremu zasoby intelektualne nie ograniczone są ściśle granicami zakreślonymi przez język.

Liczne konferencje i wydarzenia towarzyszące obchodom tego dnia na całym świecie, mają na celu uświadomienie odpowiedzialności, jaka staje przed tłumaczem oraz celebrację owoców tej wymagającej pracy, z której korzystamy wszyscy. Należy bowiem pamiętać, że praca tłumacza nawet nie w połowie stanowi jedynie przekładanie słów z jednego języka dla drugi.

Przymierzając się do tłumaczeń literackich utworów artystycznych, prac naukowych czy politycznych oświadczeń, wykazać należy się ogromem wiedzy, znajomości kontekstów i, co niezwykle ważne, umiejętnością zgrabnego posługiwania się słowem.

Tłumaczenie nie jest bowiem w żadnej mierze czynnością odtwórczą.

Historia Międzynarodowego Dnia Tłumacza

Jak doszło jednak do ustanowienia Międzynarodowego Dnia Tłumacza? Święto to przypada na dzień, w którym w Kościele Katolickim wspominany jest święty Hieronim. Jest on uznawany za patrona tłumaczy i ich pracy.

Sam święty Hieronim jest twórcą Wulgaty, czyli tłumaczenia Starego i Nowego Testamentu z greckiego i hebrajskiego na łacinę. Tekst ten zyskał ogromne znaczenie i stał się podstawą wykładni teologii chrześcijańskiej dla całego zachodniego chrześcijaństwa w czasach średniowiecznych.

Przekładu tego święty Hieronim dokonał na przełomie IV i V wieku p.n.e. W 1953 roku utworzona została Międzynarodowa Federacja Tłumaczy (z fr. Fédération internationale des traducteurs, w skrócie FIT-IFT). Od momentu powstania przedstawiciele federacji propagowali Międzynarodowy Dzień Tłumacza i starali się inicjować jego obchody.

Cel obchodzenia Międzynarodowego Dnia Tłumaczy, czyli dlaczego tłumacz jest tak ważny?

Żyjemy w świecie pogłębiającej się globalizacji. Problemy kulturowe, polityczne czy ekonomiczne przestają być kwestią pojedynczych społeczności, określonych lokalności czy poszczególnych państw.

W rzeczywistości opartej na wspólnej sieci danych i znaczeń możliwość otwartej i zrozumiałej komunikacji jest kluczowa. Nie tylko do tego, aby móc dzielić się i przeżywać razem wspólnie ukostytuowaną rzeczywistość, ale też, a może przede wszystkim, aby ją tworzyć w wyniku wspólnych działań. W takim kontekście, rola tłumacza jest kluczowa. Dotyka ona wiele płaszczyzn życia społecznego. Pierwszą, jaka przychodzi na myśl, jest możliwość wymiany kultury i dzieł sztuki z całego świata.

Tłumaczenia nie dotyczą jednak jedynie tekstów artystycznych. Treści z zakresu ekonomii, polityki i nauki z całego świata są nad dostępne za pomocą starannie przygotowanych tłumaczeń. Należy pamiętać również, że tłumacz nie pracuje wyłącznie z tekstem.

Tłumaczenie symultaniczne

Podstawą możliwości powodzenia większości spotkań biznesowych czy politycznych jest obecność odpowiednio przygotowanego tłumacza symultanicznego. Podczas Międzynarodowego Dnia Tłumacza ludzie z różnych środowisk spotykają się, by rozmawiać o ważnych zadaniach i celach, które przyświecają osobom wykonującym ten zawód. W 2017 roku Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych w pięknych słowach opisało ten cel, zauważając wielką rolę, jakie profesjonalne tłumaczenia odgrywają w łączeniu narodów.